Ein(ar) um jólin 2020    

Ágætu lesendur.

Nú stendur yfir fordæmalaus aðventa og framundan er fordæmalaus jólahátíð. Ef að líkum lætur munu fordæmalaus áramót fylgja með í pakkanum. Árið 2020 hefur mörgum þótt vera dæmalaust, fordæmalaust og ekki síður átakanlega langt ár. Ég fletti þessu upp rétt áðan og komst að því að þetta mun vera lengsta ár sem sögur fara af…síðan 2016. Þá var líka hlaupár. Það munar greinilega mikið um þennan eina aukadag. Fyrir þér er einn dagur sem þúsund ár. Lesendur fella þúsund tár yfir þessum skringilegu inngangsorðum. Heppilegt að jólablað DB blaðsins er prentað á vatnsheldan pappír.

Fólki leyfist æði margt nú á dæmalaust fordæmalausum tímum sem í venjulegu árferði þætti stórundarlegt og jafnvel óæskilegt. Nú fer enginn í banka án þess að setja upp grímu. Engum líðst að vera með grímulausan áróður. Það fer enginn á tónleika, þeim er streymt.  Það fer enginn í íþróttir, þeim er streymt. Það fer enginn á djammið, víninu er streymt. Beint heim gegnum leiðslu. Það fer enginn í sjóinn, það er stórstreymt. Það þykir viðurkennt að loka sig af og forðast utanaðkomandi félagsskap. Má ég fara út að leika með vinum mínum? Nei drengur, lokaðu þig af inni í herberginu þínu og haltu áfram í tölvunni. Skammastu þín svo.  

Jólin eru sá tími árs þegar fjölskyldan á góðar stundir saman við söng, leik og spil. Og át. Ofát. Á því verður engin breyting í ár. Raunar er ekkert annað í boði samkvæmt sóttvarnarlögum, hvort sem við verðum á gráa svæðinu, gula svæðinu, appelsínugula svæðinu eða rauða svæðinu. Öll dreymir okkur auðvitað um að komast á gráa svæðið, sem er svo sem ekkert nýtt. Það er ekki í boði að fara í fjölmenn jólaboð nema að undangenginni smitgát, úrvinnslusóttkví, seinni skimun og gerildeyðingu. Sem sagt, ekki bara jólaboð heldur jólaboð og bönn að þessu sinni. Eins og áður kom fram er yfirstandandi ár með öllu fordæmalaust. Fjölskyldan er búin að ferðast um öll herbergi innanhúss og eiga góðar stundir saman um páskana, um Hvítasunnuna, um þjóðhátíðina, um verslunarmannahelgina og nú á aðventunni. Þessar góðu stundir eru orðnar svo margar og endurteknar að sumir hverjir eru komnir með algjörlega upp í kok. Flestir hlakka til að eiga mun færri góðar stundir með fjölskyldunni árið 2021 heldur en á því verrans…afsakið, herrans ári sem nú er farið að sjá fyrir endann á.

Heimabakstur hefur stóraukist nú í farsóttarfárinu. Gríðarlega margar sortir hafa litið dagsins ljós, hver annarri girnilegri. Lögreglan hefur fylgst sérstaklega vel með óhóflegum bakstri síðustu vikur enda hafa borist af því óstaðfestar fregnir að heimabakaðar sörur úr óvottuðum eldhúsum gangi kaupum og sölum á svarta markaðnum á facebook, utan laga, reglna og virðisaukaskatts. Þvílík ósvífni. Viðbúnaður lögreglu er svipaður og þegar spurðist til nokkurra prjónandi gamalmenna freista þess að komast yfir fátæktarmörk með því að selja lopaleista og vettlinga í nótulausum og kolsvörtum viðskiptum skömmu eftir bankahrunið. Er þessu fólki ekkert heilagt? Þess má til gamans geta að sjaldan eða aldrei hafa verið stunduð jafn umfangsmikil svört viðskipti og nú á nýliðnum svörtum föstudegi. Hvernig veit ég það? Ég las um það á netinu á netmánudeginum sem fylgdi í kjölfarið.

Nú stendur til að herða mjög lög og reglur sem gilda um flugeldaskothríð kringum áramótin – enda ekkert vit í því að leyfa eitthvað sem gæti talist skemmtilegt á árinu 2020. Undir því yfirskyni að draga úr mengun er lagt til að aðeins megi selja flugelda milli klukkan 02:40 og 04:50 aðfaranótt 31. desember og að aðeins megi reyna að skjóta þeim upp meðan útvarpsstjóri segir „Gleðilegt nýtt ár og takk fyrir það liðna“ um klukkan 00:02 á gamlárskvöld/nýársnótt. Til að draga úr mengun munu björgunarsveitir aðeins fá að selja flugelda með skertum kveikjuþræði því samkvæmt nýlegri rannsókn menga flugeldar mun minna ef ekki tekst að kveikja í þeim og skjóta þeim upp. Ágóða flugeldasölu ársins munu björgunarsveitirnar láta renna óskiptan til flugvirkja Landhelgisgæslunnar í þeirri von að hægt verði að klára að gera við þyrlur gæslunnar fljótlega eftir áramót og minnka þannig álag á björgunarsveitirnar.

Hvað með jólasveinana þrettán? Það mega bara tíu koma saman. Mega þeir þá ekki allir koma saman til byggða? Jú jú, þeir koma hvort sem er bara einn og einn en aldrei tveir og tveir eða fleiri. Og þó. Þetta er flókið mál. Jólasveinarnir geta að minnsta kosti komið einn og átta, það uppfyllir samkomutakmarkanir. Væntanlega mun málið skýrast eitthvað þegar Stekkjastaur mætir á upplýsingafund hjá Almannavörnum á næstunni og fer yfir stöðuna.

Á stundum hef ég þótt frekar fjarlægur persónuleiki. Hingað til hefur það verið talinn löstur en tímarnir eru breyttir. Nú í heimsfaraldrinum er beinlínis ætlast til þess að maður sé fjarlægur. Engin knús, engir kossar, ekkert þukl og engar þreifingar. Heppinn ég. Ég hef líka gætt þess sérstaklega vel síðustu mánuði að taka hluti ekki of nærri mér enda gætu viðkomandi hlutir verið smitandi og ekki við hæfi að koma við viðkomandi þó því sé við komið. Eru þið einhverju nær? Vonandi ekki en ef svo er, færið ykkur þá endilega fjær. Gleðileg jól fjær og ekki nær. Ykkur var nær. Takk.

Ástandið enginn fær flúið
og flest‘ er á rönguna snúið.
Fólkið er ferlega lúið
en fárið er samt ekki búið.

En það bar til um þessar mundir, að boð kom frá Þórólfi sóttvarnarlækni um að bólusetja skyldi alla heimsbyggðina. Þetta var fyrsta bólusetningin og var gjörð þá er Svandís var heilbrigðisráðherra á Íslandi. Fóru þá allir að láta bólusetja sig, hver til sinnar heilsugæslustöðvar….afsakið, hér hefur slæðst með kafli úr netstreymisjólaprédikun Dalvíkurséranna. Biðst velvirðingar á því.

Að lokum bið ég ykkur vel að lifa og óska ykkur öllum gleðilegra jóla og fjarsæls komandi árs.

Við gráturnar í Urðakirkju á aðventu 2020.

Einar Haf.

ps. ég veit að það er stutt síðan síðast en ég á afmæli í dag og þess vegna má ég þetta.